به نقل از «ایسنا»

بنای فکری شهدای بزرگوار در مساجد شکل گرفته است

تاریخ انتشار: ۱۰ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۸۷۲۷۰۹

ایسنا/آذربایجان شرقی رئیس سازمان جهاددانشگاهی آذربایجان‌شرقی با تاکید بر این‌که خصایص و روحیات مسجدی در حقیقت همان خصایص شهدا است، گفت: بنای فکری، اندیشه‌ای و عقبه‌ شهدای بزرگوار در مساجد شکل گرفته و قطعاً بدون حضور و انس با مسجد نمی‌توان مسیر شهادت را طی کرد.

مهندس علی اصغر فاتحی فر در نشست با مدیر ستاد هماهنگی کانون‌های مساجد استان، با تاکید بر این‌که خصایص و روحیات مسجدی در حقیقت همان خصایص شهدا است، افزود: بنای فکری، اندیشه‌ای و عقبه‌ی شهدای بزرگوار در مساجد شکل گرفته و قطعا بدون حضور و انس با مسجد نمی‌توان مسیر شهادت را طی کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی با بیان اینکه این دو نهاد مولود انقلاب بوده و هر دو دارای مبنای فرهنگی و ارزشی هستند، اظهار کرد: جهادانشگاهی یک مجموعه خودگردان بوده و طی سالیان مختلف در حوزه فرهنگ و علم فعالیت‌های گسترده‌ای داشته است.

فاتحی فر، با اشاره به مبانی و ریشه‌های فرهنگی جهاددانشگاهی از بدو تاسیس، خاطرنشان کرد: این نهاد از اصالت خود به دور نیفتاده و همواره در سطح کشور سعی کرده در حوزه فرهنگی فعال بوده و نیازهای روز جامعه را جلو ببرد.

رئیس سازمان جهاددانشگاهی آذربایجان‌شرقی، با اشاره به فعالیت‌ها و رسالت‌های کانون‌های مساجد نیز بیان کرد: باید روحیه مسجدی در این رابطه برقرار باشد، چراکه داشتن روحیه مسجدی اساس کار بوده و این روحیه سرشار از احترام، آداب معاشرت‌های موثر و خصایص دینی است.

فاتحی‌فر در ادامه سخنانش با اشاره به این‌که جهاددانشگاهی با این‌که در یک ساختار کلی قرار دارد، اما فعالیت‌های خود را بر اساس ظرفیت‌ها و امکانات، بر مبنای بومی سازی پیگیری می‌کند، اضافه کرد: جهاددانشگاهی در حوزه آموزش نیز فعالیت‌های بسیاری داشته و گسترده‌ترین سیستم آموزشی را دارد که در قالب هفت گروه آموزشی فعالیت‌های خود را پیگیری می‌کند.

وی با بیان این‌که جهاددانشگاهی در حوزه پژوهشی نیز فعال بوده و این بخش گسترده‌تر از حوزه آموزشی است، خاطرنشان کرد: مرکز انرژی‌های تجدیدپذیر نیز در این معاونت بیش از یک دهه فعالیت دارد که در قالب آن با شرکت‌ها و ارگان‌های مختلف قراردادهایی را منعقد کرده و نیروگاه‌های خورشیدی راه‌اندازی می‌کنیم.

فاتحی‌فر، افزود: طبق مصوبه دولت و در راستای خودکفایی مددجویان کمیته امداد نیز نیروگاه‌های خورشیدی را راه‌اندازی کردیم که با تولید برق برای مددجویان درآمدزایی به همراه دارد؛ همچنین برای مردم عشایر نیز پک‌هایی را پیشتر کار کرده بودیم و در حال مهندسی معکوس پک جدید برای عشایر هستیم تا از انرژی برق بهره‌مند شوند.

رئیس سازمان جهاددانشگاهی استان، مباحث پزشکی را نیز جزوی از فعالیت‌های جهاددانشگاهی برشمرد و افزود: جهاددانشگاهی در این رابطه انرژی بیشتری صرف کرده و فعالیت‌های پزشکی را در حوزه طب کار، کلینیک پیشگیری و مرکز درمان ناباروری پیگیری می‌کند.

وی در ادامه به فعالیت‌های پژوهشی جهاددانشگاهی استان نیز اشاره کرد و گفت: پژوهشکده جهاددانشگاهی آذربایجان شرقی در سه گروه مدیریت توسعه، برنامه ریزی شهری و جامعه شناسی با ارگان‌ها و شرکت‌ها در حوزه مطالعاتی فعالیت و همکاری‌هایی دارد.

فاتحی فر، در خاتمه با ابراز خرسندی از این نشست، تاکید کرد: جهاددانشگاهی در هر بخشی که بتواند کمک رسان کانون‌های مساجد استان بوده و در توسعه و رشد کانون‌ها موثر واقع شود، آماده همکاری و تعامل است.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: استانی اجتماعی استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی فرهنگی و هنری استانی شهرستانها استانی ورزشی زنجان استانی سیاسی كرمانشاه استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی فرهنگی و هنری استانی شهرستانها آذربایجان شرقی فعالیت ها کانون ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۸۷۲۷۰۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تمرین نخستین رفتارهای تشکیلاتی و سیاسی در مساجد/مسجد باید جامعه را تربیت کند

به گزارش قدس خراسان، مساجد از صدر اسلام نقش اساسی در پیشبرد اهداف فرهنگی، علمی و سیاسی اسلام داشتند و پایگاهی برای فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی بوده‌اند، این نقش مساجد در پیش از انقلاب نیز رونق خاصی در برخی مساجد شاخص شهر مشهد داشت که در نتیجه این فعالیت‌ها در مساجد انقلاب به بلوغ خود رسیده و در سال ۵۷ به پیروزی رسید.

مساجد پس از انقلاب نیز به روند رو به رشد ادامه دادند اما با افزایش جمعیت و تأسیس بیشتر مساجد در مشهد کم‌کم این فعالیت‌ها در برخی مساجد کمرنگ شده و کارکردهای سیاسی و اجتماعی مساجد به حاشیه رفته است، به‌ گونه‌ای که در برخی مساجد تنها نمازجماعت اقامه می‌شود و هیچ فعالیت دیگری صورت نمی‌گیرد.

برای بررسی علمی و دقیق این موضوع به سراغ هادی وکیلی، دانشیار گروه تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد رفتیم تا نظر او را در این باره جویا شویم.

وکیلی اظهار کرد: از زمان تأسیس مسجد در صدر اسلام و در زمان پیامبر اکرم(ص) مسجد یک کاربرد اساسی و بنیادی داشت که مبتنی بر آن تعریف کاربردهای متفاوتی از آن تحت نظارت شارع و رهبر دین به میدان می‌آمد و عمل می‌شد.

استاد تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه کاربرد اصلی مسجد محل عبادت است و مشخصاً کلمه مسجد از سجده و سجود می‌آید به این معنا که مسجد محل نماز خواندن است، گفت: نماز و سجده عالی‌ترین مرتبه نماز است، اما با توجه به اینکه در دین اسلام نماز بسیار توصیه شده و عمود دین خوانده شده است، مسجد به عنوان عالی‌ترین مکان عبادت در نظر گرفته شده، اما قرآن و سیره پیامبر(ص) نمی‌گوید در مسجد فقط نماز بخوان چون عالی‌ترین سطح عبادت است؛ چرا که دیگر مناسک شرعی نیز عبادت است و در مساجد انجام می‌شده و عبادت به معنای اعم در مسجد به عنوان پایگاه اصلی انجام می‌شده است.

توجه به عبادت و مسجد به معنای اعم کلمه در صدر اسلام

وی افزود: برنامه‌های عبادی همچون اعتکاف و پرداخت صدقه و زکات نیز در مسجد انجام می‌شده، این موارد نشان‌دهنده این است که در مسجد عبادات خاص و مناسک شرعی نیز انجام می‌شده، به عنوان مثال در آیه ولایت، امیرالمؤمنین(ع) در حال رکوع نماز زکات داده‌اند، بنابراین مسجد را نباید به یک حکم فقهی و نماز محدود کرد.

وکیلی درباره معنای عبادت در اسلام نیز گفت: عبادت در اسلام یک معنای اعم دارد، همان طور که حضرت محمد(ص) فرموده‌اند: «یک ساعت تفکر از ۷۰سال عبادت بدون تفکر ارزشمندتر است»، امام رضا(ع) نیز در این باره می‌فرمایند: «عبادت به فراوانی نماز و روزه نیست؛ عبادت واقعی، تفکر در کار خدای جلیل است». با این معنا بقیه عبادات مانند گفت‌وگوهای علمی نیز در مسجد انجام می‌شده است.

این استاد دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه مسجد در زمان پیامبر(ص) و ائمه اطهار(ع) محل تدریس و بحث و گفت‌وگوی علمی بوده و جایگاه فرهنگی و علمی داشته است، عنوان کرد: اکنون نیز برخی مسجد و مجتمع فرهنگی می‌سازند که در واقع همان گستره مفهوم مسجد است؛ چرا که باید در مسجد کار فرهنگی خوب انجام شود همان کارکردی که در صدر اسلام نیز از آن استفاده می‌شده است.

وی ادامه داد: در عرصه سیاسی نیز پیامبر(ص) بسیاری از مشاوره‌های سیاسی و نظامی را در مسجد انجام می‌دادند، همچنین بسیاری از خطبه‌ها درباره امور سیاسی و کشورداری را در مسجد ایراد می‌کردند، بنابراین مسجد محل انجام عبادات به معنای کامل است.

وکیلی با اشاره به سیره پیامبر اسلام(ص) بیان کرد: در سیره پیامبر(ص) به لحاظ گروه‌های اجتماعی انحصاری وجود نداشت و در مسجد مردان و زنان در همه رده‌های سنی، همچنین فقرا و اغنیا می‌توانستند حضور داشته باشند.

استاد تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد تصریح کرد: اگر امروز بخواهیم الگوی درستی برای تمدن نوین اسلامی از مسجد داشته باشیم و عرضه و احیا کنیم، باید مسجد با تمامی کارکردهایش احیا شود، اگر مسجد را تنها به محلی برای خواندن نماز جماعت تبدیل کنیم، درِ مسجد نیم ساعت پیش از اذان باز شود و یک ساعت پس از اقامه نماز بسته شود و کارکرد دیگری برای این فضای معنوی و الهی تعریف نشود، این کار تناسبی با کارکردهایی که در صدر اسلام و در سیره معصومین(ع) در مسجد انجام می‌شده، ندارد.

وی درباره پیشینه فعالیت‌های مساجد در پیش از انقلاب گفت: در سال‌های ۲۰ تا ۵۷ و پیش از پیروزی انقلاب اسلامی مسجد محل توجه و بهره‌برداری از ابعاد چندگانه خودش شد، یعنی متدینان و عالمان دینی به این موضوع بیشتر اهمیت دادند که مسجد نباید تنها محل نماز باشد، بلکه باید محلی برای تربیت جامعه و نسل جوان باشد، به همین دلیل در دهه‌های ۴۰ و ۵۰ در مساجد مهمی در شهر مشهد فعالیت‌های دیگری گزارش و دیده شده، از جمله در مسجد کرامت، مسجد امام حسن مجتبی(ع)، مسجد بناها، مسجد حوض لقمان، مسجد فیل و مسجد صاحب الزمان(عج) کارکردهای چندگانه‌ای همچون کارکردهای اجتماعی، امور خیریه، تربیتی، آموزش قرآن و معارف و کلاس‌های معارف و احکام فقهی انجام می‌شده است.

تمرین نخستین رفتارهای تشکیلاتی و سیاسی در مساجد

وکیلی افزود: در این مساجد فعالیت‌ها و کنش‌های سیاسی نیز به صورت محسوس و نامحسوس در پیش از انقلاب انجام می‌شد، فعالان سیاسی در مساجد مشهد با یکدیگر آشنا می‌شدند و نخستین رفتارهای تشکیلاتی برای حرکت‌های سیاسی را تمرین می‌کردند. همچنین انجام فعالیت‌های فرهنگی، برگزاری کلاس‌های آموزشی و اردو و کوهنوردی از پایگاه‌های مساجد در پیش از انقلاب آغاز شد، به ویژه مساجد کرامت و امام حسن مجتبی(ع) که رهبر معظم انقلاب کلاس‌های آموزشی داشتند، نقش مهمی در آن زمان ایفا کردند و در پس از انقلاب نیز این برنامه‌ها اجرا می‌شد.

دانشیار گروه تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد خاطرنشان کرد: خوشبختانه پس از انقلاب نیز مساجد با همین کارکرد جلو آمدند اما متأسفانه در برخی از مساجد این کارکردها مورد توجه قرار نمی‌گیرد؛ چرا که اکنون فعالیت برخی مساجد مشهد به همان ساعات نماز جماعت محدود شده و این مکان بزرگ با سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی و هزینه‌هایی که برای ساخت آن‌ها صرف شده است، گاهی اوقات صبح تا ظهر یا بعد از ظهر و شب‌ها تنها به مجلس ترحیم اختصاص پیدا می‌کند، در حالی که برخی مساجد دیگر جلسات بصیرتی، دوره‌های تربیتی و کلاس‌های درسی برای همه گروه‌های سنی و جنسی برگزار می‌کنند.

وی با بیان اینکه باید کاری کنیم سه مکان مهم مسجد، مدرسه و خانه به هم پیوند بخورند و دارای کارکردهای مشترک باشند، گفت: بخشی از کارکردهای مدرسه را باید مسجد بر عهده بگیرد و برعکس برخی کارکردهای مسجد مانند اقامه نماز جماعت را مدرسه اجرا کند، خانواده نیز باید به ‌گونه‌ای با مسجد و مدرسه در ارتباط باشد تا این سه مکان مکمل یکدیگر باشند، اگر بتوانیم این‌ها را به درستی با یکدیگر مرتبط کنیم و خانواده‌ها کودکانشان را درون این مثلث تربیت کنند، نتایج خوب فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی حاصل می‌شود.

خبرنگار: فریده خسروی